Al een paar jaar, af en toe, gewoon omdat ‘dingen’ gebeuren, film ik Rooie Jantje, Verbrande Herman en Rooie Jos. Ik hoop dat de film volgend jaar via NPO uitgezonden wordt, het is dan immers 25 jaar geleden dat ik met ‘de jongens’ begonnen ben te filmen. Het wordt een fantastische film, vanaf het begin in 1994 tot heden met heel veel nooit vertoond materiaal.
Herman in kringloopwinkel
2 jaar geleden, in 2015, deze toespraak van Mike Leigh tijdens de uitreiking van de BAFTA Awards is een bron van inspiratie voor mij.
“What is an independent film? It is a film, that’s being made free from all censorship, or interference by governments, backers, producers, script editors or committees of any kind. It is a film made with some gent wish, the same genuine freedom as enjoyed by novelists, dramatists, poets, painters, sculpers, composers, songwriters and other artists.
To those boneheads, philistines and uninspired skinflints who said no… a big thank you to you, for had you said yes, you would have interfered with the movie, and insisted on inappropriate casting, change the story, you’d screwed up the editing and generally have made a pigs ear of the whole thing. So to you, thank you for keeping away and may you all rot in hell.”
Groot artikel over mezelf in de laatste weekendeditie van het Parool. Journalist Paul Theunissen heeft 2 dagen met mij meegelopen. Fotografe Renate Beense een dag. Wel bijzonder. Als je het nog niet gelezen hebt, hierbij de link, https://s.parool.nl/s-a4542664/
Tegelijkertijd met de beginnende montage van OORLOG TOT IN HET GRAF is Jos Driessen, de ‘cutter’ van mijn film ‘EEN AFRIKAANSE BRUID’ verder gaan monteren in Nairobi, Kenia. 500 km verwijderd van Ukunda, de plek waar we de opnames hebben gedaan. Het is toch ook een film van Jos, zijn talent zal de film ten goede komen.
De film gaat over de inmiddels overleden Belg Gilbert, die een nieuw leven in Kenia probeerde te beginnen. Samen met zijn Keniase vriendin Helen en haar dochtertje Tina. Maar Gilbert had aan één vrouw niet genoeg. En de drank was voor hem een dagelijkse noodzaak. Bij het afscheid van Gilbert stonden er drie huilende vrouwen bij zijn verbranding.
Gilbert stond me toe bij vrijwel ‘alles’ aanwezig te zijn. Er zijn weinig mensen die ik gefilmd heb, die me zo in zijn/haar nabijheid hebben toegelaten. Daarvoor ben ik Gilbert heel dankbaar.
Het is voor mij een heel bijzondere film. En ik hoop natuurlijk dat de toekomstige kijkers dezelfde mening zijn toegedaan. De film is gebaseerd op het boek ‘Terug naar de Florida’ van Robbert van Landschot, die ook de initiator is van de film
Gilbert tijdens zijn verjaardag in De Panne, Belgie.
Helen, de ‘vaste’ partner van Gilbert
Maxy, de ‘grote liefde’ van Gilbert
Lily, de gedroomde laatste bruid van Gilbert
Al een paar dagen ben ik bezig met het spotten – het selecteren van het opgenomen materiaal – als voorbereiding op de eigenlijke montage. Het is een enorme klus, zal rond de 2 maanden kosten. Maar terwijl ik door het materiaal ga, besef ik steeds weer de waarde ervan. Verschillende mensen die ik gefilmd heb, zijn inmiddels al overleden. De eerste tien minuten zullen binnenkort klaar zijn. Dan ga ik ‘de boer’ op, dat wil zeggen ‘richting omroepen’.
Leen van IJmond, overleden in 2016
Jaap Epskamp, overleden in 2015
Arie Kooijman, 2016
Vooral in en rond Beverwijk en Velsen Noord weten veel mensen dat ik al jaren bezig ben een film te maken over de slachtoffers van de razzia op 16 april 1944 in beide plaatsen.
In de film staat de vraag centraal, ‘waarom de ene mens wel en de ander niet het werkkamp en concentratiekamp heeft overleefd in de 2de Wereldoorlog. En wat voor invloed hebben de kampervaringen op het verdere leven?’
De film begint bij de Oekraïner Igor Malitzki. De filmmaker vraagt zich af of er zoiets in zijn eigen geboortestreek, de IJmond, is gebeurd. En dat is inderdaad zo. Zijn eigen vader is zelfs dwangarbeider geweest in Erfurt, maar mocht er van zijn moeder nooit over praten. Het blijkt dat Beverwijker Cor Bart veel veel overlevenden van de razzia op 16 april 1944 heeft opgespoord. En zo begint de zoektocht van de maker…..
De Nederlandse slachtoffers zijn nooit door de overheid erkend als ‘oorlogsslachtoffer’. Dit heeft hun latere leven zwaar beïnvloed, ‘ze voelen zich niet gehoord’. Dit leidde soms tot volledig ontwrichte gezinnen. Met deze film hopen we dat ze de erkenning krijgen die ze verdienen. Vanaf 2012 heeft de maker 3 slachtoffers uit Beverwijk en Velsen-Noord gevolgd: Arie Kooiman, Jaap Epskamp en Leen van IJmond. Ook kinderen van slachtoffers worden gevolgd, op zoek naar het oorlogsverleden van hun eigen, inmiddels overleden, vader. Ook om hun eigen vader beter te kunnen begrijpen ‘waarom hij was, zoals hij was’. Het is nooit te laat……
Het is nu of nooit dat ik de film kan afmaken, er zijn al 2 personen – Leen van IJmond en Jaap Epskamp – overleden. Het is echt 1 minuut voor 12!!!!
Dus hoop ik echt op uw gift, de link naar alle informatie van het project is https://cinecrowd.com/oorlog-tot-in-het-graf.
EN ZEG HET VOORT!!!!!
Bij voorbaat heel veel dank,
Roy Dames
Regisseur en producent
Roy Dames
Sinds 1987 maakt Roy Dames films, meestal ‘human interest’ films binnen een sociale-culturele context. Vaak filmt hij de ‘onderkant’ van de samenleving. Vele documentaires, series heeft hij gemaakt. Sommige werden bekroond, zoals ‘Foute Vrienden’ (2010) als ‘Beste Documentaire TV’. Zijn films worden regelmatig door vooral de publieke omroepen uitgezonden. Zijn laatste film DE BELOFTE, over de schrijver Mano Bouzamour, 27 maart j.l. door BNN.
Voor de pers en andere belangstellenden:
U kunt altijd contact opnemen voor vragen, bel Roy Dames, 0614247971, roydames@gmail.com
Arie Kooiman, 2016
Jaap Epskamp, overleden in 2015
Leen van IJmond, overleden in 2016
Igor Malitzki, 2016
Mijn nieuwe film ‘De belofte’ wordt 27 maart via NPO2 om 20.55 uitgezonden. Het is het verhaal van de Marokkaans Nederlandse schrijver Mano Bouzamour die ik vanaf 2011 volg met de camera. Eind 2013 breekt Mano door met zijn debuut ‘De Belofte van Pisa’, een roman gebaseerd op zijn jeugd in De Pijp. Mano verschijnt daarna uitgebreid in talkshows en schrijvende pers. Zijn boek wordt vertaald naar het Duits en Spaans, een hoorspel en speelfilm volgen. Maar zijn ‘doorbraak’ heeft ook een schaduwkant, zijn breuk met ouders en vrienden. We zien in de film zijn ‘opkomst’, ‘zegetocht’ en de minder prettige kant van zijn succes. Kijk ook naar het interview van Mano en mij op de volgende link: https://www.2doc.nl/documentaires/series/interviews.html
Poster van de film ‘De belofte’
.
Vanaf het begin van mijn filmmakers bestaan maak ik analoog aan de te maken film foto’s – en heel vaak nog op fotorollen geschoten – van de personages. Ik heb het plan opgevat een fotoboek te maken met foto’s van de hoofdpersonages tijdens de opnames en – indien mogelijk – een meest recente foto. En daarbij een tekst hoe het de mensen in de tussentijd is vergaan. Er zijn behoorlijk wat gefilmde hoofdpersonen die overleden zijn. In de loop van dit jaar hoop en wil ik het boek laten verschijnen.
Rien, is als ‘meester’ bezig Hans te bestraffen. Uit de serie ‘Op zoek naar genot’ (2004). Rien is inmiddels overleden.
‘Dikke Bob’, ‘Rooie Jos’ en ‘Jantje van Amsterdam’ uit de film ‘Ik ben Jantje’, 1994. Bobby is jaren geleden overleden.
De Duitse echtgenote van een boer die één van de slachtoffers van de razzia geholpen heeft. Haar man was op het tijdstip van de foto net overleden. Een scène uit de af te maken film ‘Oorlog tot in het graf’.
Rob, oud stripper in de Casa Rosso, uit de nog af te maken film ‘Penose’. Het begin van de productie dateert van 1984.
Pastoor Tol tijdens de laatste mis in de inmiddels voorlopig gesloten kerk ‘Onze Lieve Vrouw van Goede Raad’ in Beverwijk. De film met als voorlopige titel ‘Het laatste oordeel’ begint in 2010 en moet nog afgemaakt worden
Grootmoeder en zoon Gobesishvili, hoofdpersonages uit de nog af te maken film ‘Het Hotel’. Een epos over 18 jaar van een vluchtelingenfamilie uit Abchazië in Georgië. Grootmoeder is in 2016 overleden.
Daklozen met tweede van rechts hoofdpersoon Leo Somers op de Joodse begraafplaats in Enschede, 1997, uit de serie ‘Ontheemd'(1998).
‘Verbrande Herman’ in 2008 uit de documentaire ‘Foute Vrienden’ (2010).
Rinus met zijn vriendin Narda in 1996 uit de serie ‘Bacchus’ (1997). Beiden zijn inmiddels overleden.
Cocaleider Evo Morales spreekt cocaboeren toe tijdens een illegale vergadering in 1998 in de Chapare, het coca-gebied in Bolivia. Uit de film ‘Bolivia, het eerste land zonder coca?’ (1999). Morales is de huidige president van Bolivia.
Een van de bewoners van de Pauluskerk van dominee Visser. Uit de serie ‘Van God los’ (2001).
Gilbert en zijn vriendin Hellen in Ukunda, Kenia, 2015 uit de af te maken film ‘Een Afrikaanse bruid’.
Klaas, prostituee voor mannen, gefotografeerd voor zijn ’06-nummer’ op een boom. Uit de serie ‘Op zoek naar genot’ (2004), waarin Klaas een hoofdrol vervult.
Fien, terminaal patiënt in een hospice, een paar dagen voor haar dood. Uit de serie ‘Op de drempel van het leven’ (2001).
Ebby wordt toegesproken door een Keniaanse priester uit de nog af te maken film ‘Een Afrikaanse bruid’.
Still uit de nog af te maken film ‘Een Afrikaanse bruid’.
Een bezoek van ‘weldoeners’ uit de nog af te maken film ‘Een Afrikaanse bruid’.
Vier vriendinnen uit Ukunda, personages uit de nog af te maken film ‘Een Afrikaanse bruid’.
‘Charto’, een ‘vrijwillig’ teruggekeerde asielzoeker net na terugkeer in zijn land Liberia. Op de foto is hij op zoek naar ‘zijn container’ in de haven van Liberia. Een scène uit de serie ‘Terug’ (2007).
……….en zijn vriendin blijft achter in Maastricht. Ze zouden later trouwen in Liberia, maar het huwelijk hield geen stand. Uit de serie ‘Terug’ (2007).
Hellen, vriendin van Gilbert/hoofdpersoon, en dochter Tina uit de nog af te maken film ‘Een Afrikaanse bruid’.
De Duitser Jorg en zijn Keniase vriendin, personages uit de nog af te maken film ‘Een Afrikaanse bruid’.
De zieke Gilbert, en de dochter Tina van vriendin Hellen, hoofdpersonen uit de film ‘Een Afrikaanse bruid’.
Aard, hoofdpersonage uit de nog af te maken film ‘Aard, pedofiel en verder?’. Aard is eind 2011 overleden.
Oud bokskampioen Rudie Lubbers uit de film ‘Ruud en Ria, tot de dood ons scheidt’ (2000).
Foto’s van de slachtoffers van de razzia op 16 april 1944 in Beverwijk en Velsen Noord. Het is een scene uit af te maken film ‘Oorlog tot in het graf’, waarvan de opnames in 2012 zijn begonnen en nog niet afgerond zijn.
Kelly, slachtoffer van een loverboy, in een Spaanse gevangenis, 2007. Uit de serie ‘Loverboys’ (2008)
Arie Kooijman, één van de weinige nog levende slachtoffers van de razzia op 16 april 1944 in Beverwijk en Velsen Noord. De heer Kooijman is hoofdpersonage van de af te maken film ‘Oorlog tot in het graf’.
Lou en Tiny, zijn zoon (uiterst rechts) en man (uiterst links), tijdens het carnaval in Heerlen, 2006. Lou en Tiny zijn hoofdpersonages uit de serie ‘Dorp in de stad’ (2007). Later zijn Lou en Tiny BN’ers geworden en in vele talkshows e.d. verschenen. Lou zit inmiddels in een verzorgingshuis.
Alweer een paar weken terug van ‘de laatste keer opnames maken in Kenia’. Voor de documentaire ‘Afrikaanse bruid’ (werktitel). Deze achtste keer is Jos Driessen, de cutter van deze film, meegegaan. Het was een fantastische samenwerking. De film gaat over de Belgische Gilbert die een relatie heeft met de Keniase Hellen. Tussendoor date Gilbert met verschillende andere Keniase dames, met alle gevolgen van dien.